Inventarisatieproject Collectie Mobiel Erfgoed - Tram en Bus; fase I

Alle leden van META samen brengen een grote collectie  ca 20.000 objecten en ca 900 lopende meter archiefmateriaal bijeen die een vrij volledig beeld geven van de geschiedenis van het openbaar stads- en streekvervoer sinds het ontstaan van de MIVB in 1885. De collectie is echter nauwelijks geregistreerd. Dit is in onze werking het grootste knelpunt. Met dit inventarisatieproject willen we dan ook de grote gezamenlijke collectie van trams, bussen en gerelateerde objecten, het archief van MIVG, MIVA en NMVB, de fotocollectie en het onderdelenmagazijn digitaal registreren in 3 fasen.  

Collectieregistratie is het uitgangspunt voor al het functioneren binnen onze erfgoedwerking. Een digitaal geregistreerde collectie heeft effect op alle taken van een museale werking: verzamelbeleid, behoud en beheer, onderzoek en publiekswerking. De inventarisatie van de collectie doen we in eerste plaats voor de verbetering van onze eigen werking. De afbeeldingen van collectie trams en bussen en de collectie foto’s zal op de website te zien zijn. 

De registratie van de collectie rollend materieel en objecten wordt in fase I opgenomen. Alle technische info en belangrijke gegevens van de levensloop van elk rijtuig worden bijeengezocht en ingevoerd. In deze fase begint ook de voorbereiding van fase II: registratie van de alle onderdelen (wisselstukken). Voor de registratie hiervan is veel voorbereidend werk nodig. De kennis die noodzakelijk is voor registratie zit slechts bij enkele personen. Deze is echter beperkt tot een kleine groep. Het wordt een uitdaging die mensen te verzamelen en samen met hen alle materiaal stuk voor stuk te benoemen, te merken en te omschrijven. Aangezien nooit eerder een dergelijke registratie van deze stukken werd gedaan, moet hier van nul begonnen worden. In de derde fase starten we met de inventarisatie en registratie van het archief.

Projectresultaten

De collectie werd onderverdeeld in 'rollend materieel' en 'objecten'.  Onder het rollend materieel worden de voertuigen uit de collectie bedoeld, de eigenlijke collectie als het ware. Dit omvat alle historische voertuigen (trams, bussen en werkwagens)  die de diverse leden van META in hun bezit hebben. Het onderdeel objecten omvat alle items die niet tot de voertuigen behoren en niet tot de wisselstukken. Concreet gaat het over objecten die als tentoonstellingsmateriaal worden bijgehouden.

Voorafgaand aan de invoer was het belangrijk het registratieprogramma aan te passen aan de noden van het in te voeren materiaal. Dit alles echter binnen de overkoepelende structuur van het registratieprogramma zodat het achteraf mogelijk blijft te exporteren naar andere programma's, websites, enz.  

Van de ingevoerde items werden eerst alle nodige gegevens verzameld. In een speciaal hiervoor opgerichte inventarisatiewerkgroep werd een lijst opgemaakt van de volledige collectie rollend materieel. Ook werd hier bepaald  welke velden noodzakelijk waren om een goede inventarisatie mogelijk maken. Het vinden van alle  informatie was een huzarenstukje omdat dit nooit eerder gebeurde voor de collectie. De informatie moest in diverse schriftelijke bronnen worden gezocht maar vooral ook in het hoofd van vele mondelinge bronnen. Dit alles werd beetje bij beetje verzameld en ingevoerd in het registratieprogramma.

Aan elk collectiestuk werden ook één of meerdere foto’s toegevoegd. Recente foto’s werden het voorbije jaar  overal in Vlaanderen gemaakt. Oudere ‘in dienst’ foto’s werden opgezocht in de papieren archieven.

Er werden 184 items historisch rollend materieel ingevoerd, alsook 556 museumobjecten. De informatie over de eigenlijke collectie (voertuigen) is uitgebreider dan die van de objecten of de wisselstukken. We achtten het noodzakelijk dat de levensloop van elk historisch voertuig uitvoerig beschreven werd, zowel in als na de effectieve dienst. Ook het luik technische gegevens is sterk verschillend omdat bij voertuigen uitgebreide technische gegevens nu eenmaal onmisbaar zijn. Het verzamelen van alle gegevens en de invoer ervan nam dus een stuk meer tijd in beslag bij het rollend materieel dan bij de objecten. Bij de objecten werd tot op heden de info samengebracht die een basisinventarisatie nodig heeft.

Tot slot werd in fase I  ook de voorbereiding van fase II gestart. Fase II houdt de inventarisatie en registratie in  van alle onderdelen (wisselstukken) van het rollend materieel. Deze voorbereiding is noodzakelijk omdat niets van deze wisselstukken ooit geïnventariseerd werd en overal in Vlaanderen verspreid zit. In deze voorbereidende fase hebben we de wisselstukken gelokaliseerd, werden foto’s genomen en werden reeds belangrijke elementen nodig voor de basisregistratie (naam, categorie) verzameld. Ook werden in het museumdepot rekken geplaatst waarop het materiaal wordt gesorteerd om zo een degelijke inventarisatie te starten.

Partnerorganisaties

Buurtspoorwegmuseum vzw

ETG vzw

De Lijn

Poldertram vzw

Pro-Tram vzw

TTO vzw

VlaTAM vzw

Praktische info

Looptijd van
Organisatienaam
META - MobiliteitsErfgoed Tram en Autobus
Contactpersoon
Armgard Detemmerman
Adres
Motstraat 20, 2800 Mechelen
Telefoon
015 408979
Financieringsbron(nen)

Subsidie Vlaamse Gemeenschap/Cultuur: 40.000 €

Eigen Middelen: 14.074,48 €