Leestip: Mekaar zien. Het belang van cultuur in de gevangenis
Recent verscheen het boek Mekaar zien. Het belang van cultuur in de gevangenis. Het is een pleidooi voor de blijvende inzet van culturele activiteiten voor gedetineerden. Het biedt niet alleen inspiratie voor erfgoedinstellingen, maar laat ook een aantal collega's aan het woord.
Initiatiefnemer van het boek is De Rode Antraciet vzw. Op de website van deze organisatie lezen we het volgende: “Elke mens maakt deel uit van de samenleving. In een gevangenis is dat niet vanzelfsprekend. De Rode Antraciet vzw werkt aan een maximale interactie tussen gevangenen en de buitenwereld. Vanuit die drijfveer brengt De Rode Antraciet vzw een groepsaanbod van sport en cultuur in de gevangenissen van Vlaanderen en Brussel. Gevangenen krijgen hierdoor als mens de ruimte voor engagement, zelfontplooing en sociale verbinding. De Rode Antraciet realiseert dit aanbod voor en met gevangenen. Met een netwerk van partners brengt De Rode Antraciet vzw zuurstof van buiten de gevangenis naar binnen. En realisaties en verhalen uit de gevangenis naar buiten.”
En het gaat over best veel mensen. Elke dag zitten er meer dan 7.000 gedetineerden in de achttien gevangenissen van Vlaanderen en Brussel. Mensen die wachten op een uitspraak of die hun straf uitzitten. Die straf bestaat uit vrijheidsberoving. Hun andere rechten blijven ze behouden. Dat wil zeggen dat gedetineerden – net zoals burgers buiten de gevangenismuren – het recht hebben om te werken, om onderwijs te volgen of te sporten. Ze hebben ook recht op cultuur: op filmworkshops, theater, concerten of creatieve ateliers.
Tussen de projecten door zijn interviews en getuigenissen opgenomen van mensen die overtuigd zijn van het belang van cultuur in de gevangenis: een gevangenisdirecteur, gedetineerden, medewerkers van musea, een cipier, enzovoort. Mekaar zien. Het belang van cultuur in de gevangenis geeft ook een stem aan gedetineerden. Door hun verhalen ontdekt de lezer dieperliggende emoties, de behoefte aan menselijkheid en zelfstandigheid, de ontdekking van eigen talenten, het ervaren van de tijd …
Een paar citaten:
"Cultuur zorgt voor een emotionele beleving, en dat vind ik goed. Zeker in een kille en harde gevangenis waar de mensen hun menselijkheid verliezen." Stijn, gevangenis Ruiselede
"Door het tekenen creëer je een perspectief, een droom: een schoon huis, een park … Zonder dat je het beseft, teken je een toekomst, probeer je je voor te stellen hoe het leven na de gevangenis zou kunnen lopen. Plannen maken, dromen, dat blijft ook voor een gedetineerde erg belangrijk." Ivan, gevangenis Beveren
Mekaar zien. Het belang van cultuur in de gevangenis is verkrijgbaar in de boekhandel en is uitgegeven bij Gompel&Svacina
Foto: Animation Break - scènebeeld (c) De Rode Antraciet