Kinderen van de Holocaust
Precies 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van de concentratiekampen vertellen twaalf getuigen in Kinderen van de Holocaust op Canvas over het leed dat henzelf en hun familie is aangedaan tijdens de Holocaust. Ze vertellen over de impact van de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog op de rest van hun leven.
Het resultaat is een beklijvende zevendelige reeks waarin duidelijk wordt hoe de gruwel van de Holocaust ook bij de volgende generatie diepe wonden heeft geslagen. Net als Kinderen van de collaboratie (2017) en Kinderen van het verzet (2019) toont deze derde Canvas-reeks hoe onze maatschappij ook vandaag nog altijd is doorvlochten van het oorlogsverleden.
Elke Jood is een kind van de Holocaust
Anders dan bij voorgaande reeksen Kinderen van, hebben de makers er nu bewust voor gekozen om iets oudere getuigen te interviewen. De gruwel van de Holocaust is zo groot dat het essentieel is te kunnen luisteren naar mensen die het zelf hebben meegemaakt.
Twee van de getuigen hebben zelf als jongvolwassenen de verschrikking van Auschwitz overleefd. Hun verhalen zijn beklijvend en gaan door merg en been. Daarnaast komen ook een aantal getuigen van de tweede generatie aan het woord, mensen die pas na de oorlog zijn geboren, maar de pijn van het verlies overgeërfd kregen van hun ouders. De oudste getuige is vandaag 102, de jongste is 61. Ze zijn allemaal kinderen van de Holocaust.
In de reeks komen twaalf Joodse getuigen aan het woord. De twaalf vormen geen homogene groep maar variëren in leeftijd, staan anders in het leven en hebben elk een eigen parcours gereden. Maar wat ze gemeen hebben, is het gewicht van het oorlogsverleden dat op hun schouders rust. Allemaal hebben ze in de loop van hun leven de Holocaust een plaats moeten geven. Sommigen zijn zelf vervolgd en gearresteerd tijdens de Tweede Wereldoorlog, anderen waren toen kind en zijn moeten onderduiken. Nog anderen zijn pas na de oorlog geboren, maar groeiden op met de zware erfenis ervan. Bijna allemaal hebben ze directe familieleden verloren in de Holocaust, of Shoah, zoals sommigen onder hen prefereren.
Sommige getuigen en verschillende van hun familieleden maakten de razzia’s in 1942 mee. Ze vertellen hoe er ’s nachts op de deur werd gebonkt, hoe Duitsers en Vlamingen binnenvielen, hoe zijzelf of familieleden net wel of net niet werden opgepakt en afgevoerd naar de Dossinkazerne. Daar, in de wachtkamer van de dood, werd alles klaargemaakt voor de deportatie naar Auschwitz-Birkenau. Wie geluk had, werd geselecteerd om als slaaf in dienst van grote Duitse bedrijven te werken. Wie ziek was of te oud, ging onmiddellijk naar de gaskamer.
75 jaar na datum blijven deze verhalen aan de ribben kleven. Het zijn die verhalen waarvan iedereen overtuigd is dat ze nooit mogen worden vergeten.
Vanaf dinsdag 28 april om 21.20 uur op Canvas en integraal op canvas.be. Aansluitend bij de reeks komt er ook opnieuw een boek.
Alles begint met taal
Herman Van Goethem, rector UAntwerpen en auteur van 1942: “De gevolgen van de Holocaust zullen nog lang doorwerken op onze maatschappij. Het belang van reeksen als Kinderen van is groot: we moeten het verleden in herinnering blijven brengen om ervoor te zorgen dat we nieuwe vormen van uitsluiting en polarisering al in een vroeg stadium kunnen herkennen. Alles begint met taal. Wanneer grote groepen worden gestigmatiseerd, uitgesloten en getackeld in de maatschappij, dan moeten we dat herkennen en ingrijpen. Kinderen van de Holocaust maakt op een serene maar zeer pijnlijke manier duidelijk wat er kan gebeuren wanneer je dat niet doet. Op den duur geraak je als maatschappij zo verstrengeld in een geweldspiraal, dat alle normen en waarden verdwijnen en zoiets gruwelijk als de Holocaust kan plaatsvinden.”
Veerle Vanden Daelen, algemeen directeur ad interim van Kazerne Dossin: “De reeks levert een belangrijke en waardevolle bijdrage in de herdenking van de slachtoffers. De verhalen die gebracht worden, raken mensen diep. Dat is wat ook Kazerne Dossin wil doen als museum. Net door verhalen naast wetenschappelijke kennis te leggen, kunnen we mensen aanzetten tot reflectie over de samenleving vandaag. De samenwerking met Canvas was voor Kazerne Dossin erg dankbaar. De uitgebreide interviews en getuigenissen uit de reeks zijn een verrijking voor de archieven en de komende generaties. Bovendien slagen we er hiermee in het museum een stukje tot in elke huiskamer te brengen."
Foto's:
- De poort van Auschwitz in mei 1945. Onbekende auteur via Wikimedia Commons, publiek domein.
- Aanval tegen de synagoge in de Van den Nestlei te Antwerpen, april 1941 © Kazerne Dossin
