Hedendaagse kunstenaars van de eerste generatie sluiten hun oeuvre af. Maar wat gebeurt er met hun nalatenschap? Hoe worden hun archieven, collecties of praktijken geborgd? Als antwoord op die vragen start minister van Cultuur Jambon een traject rond het kunstenerfgoed, dat loopt tot 2024. 

De vele bijzondere nalatenschappen van kunstenaars uit de 20e eeuw verdienen speciale aandacht en begeleiding. Nu de eerste generatie hedendaagse kunstenaars (vanaf 1945) er een punt achter zet, moeten de nalatenschappen worden veiliggesteld. Omdat daar nog veel uitdagingen rond bestaan, start de minister een tweeledig traject rond het kunstenerfgoed.

Bestaande dienstverlening rond kunstenerfgoed verfijnen

Momenteel krijgen een aantal cultureel-erfgoedorganisaties die zich bezighouden met kunstenerfgoed (onder andere CKV, CEMPER en VAi) structurele steun van Vlaanderen. Die organisaties richten zich tot specifieke disciplines binnen de kunsten en ontwikkelden een dienstverlening volgens eigen accenten. Op dit ogenblik komt die dienstverlening nog niet volledig tegemoet aan de vele noden van de kunstensector rond erfgoed. De kunstenaars en kunstorganisaties vinden ook nog niet altijd de weg naar de juiste hulp.  

Daarom laat het Departement Cultuur, Jeugd en Media in samenwerking met de relevante actoren een onderzoek uitvoeren om de bestaande dienstverlening te analyseren. 

Die veldanalyse:  

• brengt het bestaande aanbod helder in kaart;
• benoemt de tekortkomingen en de overlappen;
• formuleert beleidsadvies om de dienstverlening te verfijnen.  

Het onderzoek start in december 2022 en wordt opgeleverd in juni 2023. Het onderzoeksrapport wordt na afloop gedeeld met de cultuursector. 

Daarnaast wordt nagegaan in welke mate Cultuurloket binnen haar dienstverlening zakelijke ondersteuning zal bieden rond nalatenschappen.

Pilootprojecten voor nalatenschap hedendaagse kunstenaars ondersteunen

In 2023 roept het departement CJM kunstenaars en kunstenorganisaties op om pilootprojecten op te zetten rond de nalatenschappen van hedendaagse kunstenaars. Samenwerking met een cultureel-erfgoedorganisatie is daarbij verplicht. De minister voorziet 340.000 euro, waarmee vijf pilootprojecten van circa 70.000 euro kunnen worden gerealiseerd. Er wordt gestreefd naar uiteenlopende projecten, in termen van soorten aanvragers, kunstdisciplines en beoogde resultaten. 

De pilootprojecten zullen uitgebreid worden gedocumenteerd en worden begeleid door een intervisiegroep. 

Meer informatie over de aanvraagprocedure volgt eind dit jaar. 

Bron: Departement CJM
Foto: Collectie Steve Wante © CEMPER