De werkgroep Academisch erfgoed van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) publiceert de brochure Tot nut van het algemeen. Het academisch erfgoed in Vlaanderen: een landschapstekening. Deze publicatie geeft een goed beeld van de recente werking van de Vlaamse universiteiten als belangrijke actoren in de erfgoedsector en als instellingen die hun erfgoed willen delen met de samenleving. 

Een samenleving die haar erfgoed cultiveert, draagt zorg voor haar collectief geheugen. Ook de vijf Vlaamse universiteiten nemen die uitdaging ter harte. Niet alleen beheren ze hun eigen rijke collecties op een professionele manier, ze delen hun expertise ook met het brede erfgoedveld. Daarvan leggen ze getuigenis af in deze landschapstekening.

Academisch erfgoed is een heel eigen vorm van erfgoed, dat tot stand is gekomen en/of nog wordt gebruikt in instellingen voor hoger onderwijs. Het vormt mee het geheugen van deze instellingen en bestaat uit:

• objecten en collecties die werden of worden gebruikt voor het wetenschappelijk onderzoek en onderwijs;
• objecten die ontwikkeld zijn voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs;
• objecten en collecties die getuigen van het academische leven en al zijn gebruiken.

Het nieuwe Gentse Universiteitsmuseum (GUM), het geplande Gemeenschappelijk Erfgoeddepot Leuven, het Lambotte Museum gelieerd aan de UAntwerpen, het Museum Anatomie van de VUB en het Orgaanmuseum van de UHasselt zijn spraakmakende voorbeelden.

Samenwerking en betrokkenheid

“Het academisch erfgoed is nog te weinig bekend, maar treedt de jongste jaren opvallend meer op de voorgrond. De landschapstekening die wij vandaag presenteren, draagt daar ongetwijfeld toe bij”, zegt Luc Sels, voorzitter van VLIR.

De vijf Vlaamse universiteiten investeren fors in hun culturele en erfgoedcollecties, zetten er mensen en middelen voor in en betrekken op actieve wijze de sector en de samenleving. Ze creëren nieuwe samenwerkingsverbanden met lokale en Vlaamse erfgoedpartners en nemen initiatieven voor (her)waardering in de vorm van musea, tijdelijke tentoonstellingen enz. Daarnaast voeren de universiteiten onderzoek uit voor het behoud van het Vlaams en internationaal erfgoed.