Het MAS ondernam vorig jaar een zorgvuldig waarderingsonderzoek naar de collectie van naar schatting 10.000 voorwerpen die Jaap Kruithof bewaarde in zijn 'Museum Primrose'.

Wie was Jaap Kruithof?

Jaap Kruithof (1929-2009) was van 1964 tot 1995 hoogleraar Ethiek aan de Universiteit Gent. Samen met Leo Apostel stichtte hij de Vakgroep Moraalwetenschap. Op basis van een enquête door het toenmalige tijdschrift De Nieuwe Maand werd hij ooit samen met Leo Apostel en Etienne Vermeersch verkozen tot de invloedrijkste intellectuelen van het land. Deze drie academici hebben hun hele levensloop doelbewust niet gewerkt vanuit een ivoren toren, maar stonden in dialoog met de samenleving. Daarom was Kruithof naast hoogleraar evenzeer schrijver, opiniemaker en mediafiguur. Kruithof evolueerde van marxist tot uitgesproken ecologisch denker. 

Naast zijn meer publieke werk als academicus en opiniemaker was Jaap Kruithof in zijn privéleven een gepassioneerd verzamelaar. Hij begon te verzamelen in 1973, na de dood van zijn vader. Toen besefte hij dat hij tot dan erg weinig had bijgehouden. Zijn liefde voor de dingen die anderen meestal weggooien verklaarde hij vanuit zijn ecologische idealen. Bewaren was een manier om tegen de stroom van de consumptiemaatschappij in te varen. "We gooien teveel weg en we gooien het verkeerde weg", is een van zijn uitspraken.

Kruithof haalde de voorwerpen voornamelijk van rommelmarkten. Het gaat om gebruiksvoorwerpen en decoratieve voorwerpen uit het dagelijks leven die op een bepaald moment werden afgedankt en op de rommelmarkt of bij het vuilnis belandden. In totaal gaat het om zo'n 10.000 dingen die anderen meestal niet bewaren. Welk potentieel deze collectie heeft, onderzocht het MAS in 2018. 

Museum Primrose

De Collectie Jaap Kruithof, sinds 2010 aanwezig in het MAS, bestaat uit 155 dozen met ongeveer 10.000 alledaagse voorwerpen, waaronder beeldjes, speelgoed, vazen, flessen, doosjes, schelpen, werktuigen, toeristische souvenirs en ga zo maar door. Jaap Kruithof stelde zijn collectie thuis op in zijn 'Museum Primrose'. Hij verbond zijn collectie met zijn kritiek op de wegwerpmaatschappij en zijn fascinatie voor de menselijke creativiteit.

Doorgaan met de dingen

Het MAS moet beslissen over de langetermijnbestemming van deze collectie. Daarom ondernamen enkele medewerkers in 2018 een waarderingsonderzoek. De collectie werd beschreven op bulkniveau en alle documentatie over Museum Primrose werd samengebracht. Daarnaast spraken de medewerkers van het MAS  met familie en vrienden van Jaap Kruithof en ook met filosofen, kunstenaars en museumcollega's. In deze gesprekken peilden ze naar feiten, visies en gevoelens over de Collectie Jaap Kruithof. Een inspirerend voorbeeld om een dergelijke uitdagende waardering aan te pakken. 

Lees meer en volg dit traject op de blog van het MAS.

Het resultaat van het waarderingstraject is een waardestelling en plan dat op 25 februari 2019, de tiende verjaardag van Kruithofs sterfdag, gepresenteerd wordt aan het publiek. Museoloog Peter Van Mensch en curator hedendaagse kunst Stef Van Bellingen voegen hun kijk toe op de Collectie Kruithof en op het waarderen van collecties. Meer informatie over deze dag vindt u in de FARO-kalender. Inschrijven is gratis en kan tot 22 februari 2019 via mas@antwerpen.be.

Foto: Collectie Jaap Kruithof (c) MAS