Dit jaar is het precies 200 jaar geleden dat Franz Liszt geboren werd. Tal van producties en heruitgaven stonden en staan nog op de agenda om deze geniale componist – pianist te herdenken. Als klassieke muziek ooit een popster heeft gekend – aldus radiozender Klara – dan was dit wel Franz Liszt. Wanneer hij tijdens concerten piano speelde, bracht hij massa’s mensen in vervoering. Vrouwen gingen heel ver om bij hem in de gunst te komen. Hij reisde van hot naar her door Europa en daarbuiten en pianobouwers gingen er prat op wanneer hun nieuwste vleugel door Liszt werd bespeeld.

Franz Liszt (22 oktober 1811 – 31 juli 1886) was een Hongaars componist en een van de grootste pianovirtuozen aller tijden. Reeds op zesjarige leeftijd bleek zijn grote muzikale begaafdheid. Een jaar later kon hij lezen en schrijven (zowel brieven als muziek) en reeds op negenjarige leeftijd gaf hij zijn eerste concert. Hongaarse edelen waren zo onder de indruk en besloten de jonge Franz een studiebeurs toe te kennen die hem in staat stelde bij een vooraanstaand musicus te studeren. De familie verhuisden naar Wenen waar Franz les kreeg van Carl Czerny, een vooraanstaand componist en leerling van Beethoven. In september 1823 verhuisde de familie naar Parijs, maar Franz werd niet tot het conservatorium toegelaten. Als pianist wordt Liszt daarom voor een groot deel aanzien als autodidact. Czerny is immers zijn enige (professionele) pianoleraar gebleven.

De revoluties van 1830 en 1848 betekenden een kentering. Vol overgave stortte Liszt zich op de muziek. Hij was als het ware door het gebulder van de kanonnen wakker geschud. Liszt ontmoette o.a. Hector Berlioz, Frédéric Chopin en Niccolò Paganini die grote invloed hadden op zijn leven als musicus. Daarnaast ontmoette hij schrijvers, filosofen en andere intellectuelen, onder wie Victor Hugo en George Sand. Hoewel zijn concerttournees zeer succesvol waren en hij er veel geld mee verdiende, had Liszt een veel grotere missie voor ogen. Hij wilde namelijk nieuwe muzikale vormen ontwikkelen. Het symfonisch gedicht – een  muzikaal werk voor orkest, waarbij de componist een buitenmuzikaal thema, bv. een legende, schilderij of landschap met muzikale middelen beschrijft) en het pianorecital worden aan zijn naam toegeschreven. Op 30 oktober 1859 werd Franz Liszt door keizer Frans Jozef I van Oostenrijk in de adelstand verheven. In 1875 werd hij voorzitter van de landelijke muziekacademie te Boedapest. Tot in de laatste dagen van zijn leven reisde Liszt door Europa. Hij overleed te Bayreuth op 74-jarige leeftijd, in het bijzijn van zijn pupillen, aan de gevolgen van een longontsteking.

‘Waarom is een virtuoos componist geworden en waartoe heeft Liszt zich werkelijk uit de naad gewerkt om als dirigent een opera van een nog onbekende Wagner op de planken te brengen? Hoe kon het dat hij van de ene dag op de andere zijn rokkostuum voor een soutane verruilde en vanop een stille Romeinse heuvel uitgepuurde muziek voor religieus gebruik ging schrijven? Wie houdt het voor mogelijk dat zo’n succesvolle man bijna als een onbekende sterft in Bayreuth. Wat stal hij van de toekomst om de woorden van Liszt-biograaf Alan Walker te gebruiken als hij het over de moderne muziek heeft die Liszt op het eind van zijn leven schreef? Wat moeten we nog weten om vandaag werkelijk van Liszt zijn muziek te genieten?’ Op deze vragen wil Klara met de serie Liszt for Live een antwoord geven. In acht uitzendingen, van 4 september tot 23 oktober, brengen ze de wereld van Liszt dichterbij. Meer informatie over de uitzendingen vind je op hun website.

Laat het publiek op Erfgoeddag 2012 kennis maken met de muziek van grootmeesters als Franz Liszt. Wie waren deze mensen? Kent het publiek vandaag nog hun werk? Voor wie componeerden zij vroeger hun muziek? Waren zij in hun tijd reeds succesvol of kenden ze eerder een kleine fanclub? Ga op onderzoek en toon je resultaten op zondag 22 april 2012.

 Afbeelding:
- (boven): portret Franz Liszt
- (onder): vier portretten van Franz Liszt: als jongen, als tiener, als man en op hoge leeftijd
- Bekijk de reclamespot voor Liszt for Life