Na meer dan 100 jaar in het Geraard de Duivelsteen zoekt het Rijksarchief Gent binnen afzienbare tijd nieuwe oorden op. Geen enkel ander gebouw zal wellicht dezelfde charme en historische sensatie oproepen, maar de realiteit is nu eenmaal dat de grenzen van de opslag- en leeszaalcapaciteit zijn bereikt. Deze maand starten de werken voor het langverwachte nieuwe archiefgebouw in de Bagattenstraat. Het nieuwe Rijksarchief zal maar liefst 43 strekkende kilometer archief kunnen bevatten en beschikken over een grote en moderne leeszaal.
Een verhuizing is natuurlijk een hele onderneming en in de loop der jaren heeft het Rijksarchief Gent een zeer waardevolle en omvangrijke collectie opgebouwd. En 7 kilometer archief en 1 kilometer bibliotheek verplaats je niet in een handomdraai. Enkele jaren geleden al werd gestart met de voorbereidende werkzaamheden: niet alleen de verzameling kaarten en plattegronden werd herverpakt en waar mogelijk in aangepaste kaartenkasten opgeborgen, ook de overige bestanden werden grondig onder handen genomen. In totaal werd ruim 7,4 kilometer archief herverpakt in zuurvrije omslagen en dozenen van nieuwe etiketten voorzien. Ook de bibliotheek (goed voor 400 meter publicaties) werd aangepakt en opnieuw opgelijst, gelabeld en herschikt.
Uiteraard krijgt ook de uitgebreide chartercollectie, meer dan 14 000 oorkonden, een nieuwe verpakking. Zo werden de charters van de Gentse Sint-Pietersabdij, één van de belangrijkste en oudste abdijen van het land, allemaal van een nieuwe verpakking voorzien. De oude omslagen en dozen werden verwijderd en vervangen door nieuwe, zuurvrije exemplaren en de vroegere, handgeschreven aantekeningen werden overgenomen op gedrukte etiketten. Dit om ze nog beter te beschermen en voor toekomstige generaties te vrijwaren.
De ‘inpakoperatie’ zal niet beperkt worden tot de charters van religieuze instellingen zoals kloosters, kerken en abdijen. Ook wereldlijke instellingen, zoals de leenhoven, zullen aan bod komen. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de oorkonden van de graven van Vlaanderen, die nu in vier archiefblokken (de fondsen ‘Saint-Genois’,’Gaillard’, ‘Chronologisch supplement’ en ‘Oostenrijks Fonds’) zijn ondergebracht.
Voor dit deel van de collectie staan niet alleen herverpakking, maar ook restauratie en conservatie op het programma. Zo zullen de grootste en meest belangrijke stukken uit deze reeksen door een gespecialiseerde firma worden gereinigd, gevlakt en van een aangepaste verpakking voorzien. Het nieuwe Rijksarchief in de Bagattenstraat zal immers beschikken over een speciaal charterdepot, waar deze unieke documenten in optimale omstandigheden kunnen worden bewaard en waar meer ruimte voorzien is voor bijzondere formaten.
Bron: Rijksarchief in België, nieuwsbrief 20 en 24, 2013
