Leuvense woonzorgcentra krijgen gloednieuw erfgoedspel

personen met foto's van erfgoedspel in een woonzorgcentrum

Hoe breng je erfgoed naar mensen die niet zomaar naar Erfgoeddag kunnen komen? Die vraag leidde Erfgoedcel Leuven naar een nieuwe samenwerking, nieuw publiek en een nieuw spel. In het kader van Erfgoeddag 2025 – met als thema Game On! – ontwikkelden ze samen met verschillende collectiebeherende partners Living Memory Leuven: een visueel geheugen- en gespreksspel, speciaal voor bewoners van Leuvense woonzorgcentra.

Deze blog werd geschreven door Tiny T’Seyen, Erfgoedcel Leuven.

Het maakproces, of: hoe gingen we aan de slag?

Elk jaar zet Erfgoedcel Leuven in aanloop naar Erfgoeddag in op samenwerking, nieuwe formats, partnerschappen en experiment. Dit jaar kwam daar een extra ambitie bij: erfgoed toegankelijk maken voor ouderen in woonzorgcentra.

Personen met foto's van het erfgoedspel in een woonzorgcentrum. Foto: © Doordries in opdracht van Erfgoedcel Leuven

Het oorspronkelijke idee ontstond tijdens een eerste brainstormvergadering. Wat als we een spel zouden maken dat verschillende erfgoedcollecties met elkaar verbindt? In WZC Edouard Remy deelden we ons basisconcept met Lore Van Eycken, coördinerend begeleider wonen en leven. Zij gaf ons waardevolle praktijkinzichten, die cruciaal bleken voor de verdere ontwikkeling van het spel. De belangrijkste lessen: het spelelement is ondergeschikt aan de visuele beleving, en ‘less is more’. Het spel moest zo universeel en eenvoudig mogelijk zijn, ook voor begeleiders. Geen ingewikkelde handleidingen of digitale tools dus.

Met die inzichten op zak begonnen we aan een selectie van gevarieerde beelden uit Leuvense erfgoedcollecties. We verzamelden foto’s uit het Centrum Agrarische Geschiedenis, KADOC-KU Leuven, Cultureel erfgoed annuntiaten Heverlee, Scouts en Gidsen Museum Leuven, Stadsarchief Leuven en het Universiteitsarchief KU Leuven. Van historische foto’s van markten en optochten tot spelende kinderen: elk beeld roept op zijn manier een herinnering op. Herkenbaarheid is daarbij extra waardevol, want daardoor kunnen de bewoners van het woonzorgcentrum samen uitpluizen welke plekken of hoekjes van Leuven op de foto’s te zien zijn.

De vorm, of: wat is het geworden?

Samen met speldesigner Bram De Ridder (Sunken Tower) bepaalden we de definitieve selectie en werkten we het spelconcept uit. De inspiratie kwam van het bekende spel Memory. Spelers zoeken mogelijke verbanden tussen de foto’s op tafel en hun eigen verhalen. Er zijn geen vaste regels over welke verbindingen punten opleveren. Wel gaan de bewoners actief op zoek naar raakvlakken tussen hun eigen verleden en de foto’s. Voor de uiteindelijke productie lieten we het spel testen door de bewoners van WZC Remy. Hun reacties en suggesties hielpen ons om de puntjes op de i te zetten.

Personen met foto's van erfgoedspel in een woonzorgcentrum. Foto: © Doordries in opdracht van Erfgoedcel Leuven
Kaarten van het erfgoedspel Living Memory Leuven. Foto: © Doordries in opdracht van Erfgoedcel Leuven


Het resultaat, Living Memory Leuven is een speldoos met een dertigtal uitvergrote fotokaarten. Elke kaart nodigt uit tot praten en laat bewoners van woonzorgcentra op een speelse manier herinneringen ophalen.

Na de testfase gaven we alle 11 Leuvense woonzorgcentra een spel cadeau. Een mooie manier om erfgoed letterlijk tot bij al deze bewoners te krijgen en een inspiratiebron te laten zijn voor fijne momenten en gesprekken.

Enthousiaste reacties, of: wat hebben we geleerd?

De reacties op het spel waren zo positief dat we meteen een nieuwe oplage lieten maken. Ook de Leuvense assistentiewoningen zullen een exemplaar van het spel ontvangen. Daarnaast is er een mobiele speldoos beschikbaar, die op aanvraag ‘op reis’ kan gaan. Ben je geïnteresseerd? Mail dan naar erfgoedcel@leuven.be.

Living Memory Leuven is een geslaagd project van de Erfgoedcel Leuven samen met tal van andere erfgoed- en maatschappelijke partners. Het toont aan dat erfgoed als geen ander kan zorgen voor verbinding en maatschappelijke betrokkenheid, en tegelijkertijd enorm veel mogelijkheden heeft om een betekenisvolle rol te spelen, bijvoorbeeld in woonzorgcentra. De speldoos introduceert erfgoed niet alleen in de Leuvense woonzorgcentra, maar maakt het ook levend in de hoofden en gesprekken van bewoners en bezoekers.

Het project heeft ons als erfgoedcel doen inzien dat er achter de muren van woonzorgcentra en andere zorgvoorzieningen nog heel wat mensen zijn die we moeilijk bereiken met ons reguliere aanbod of onze evenementen. Ouderen en hulpbehoevende mensen verdienen echter evenzeer onze (erfgoed)aandacht.

Foto's: © Doordries in opdracht van Erfgoedcel Leuven

Seppe Van Pottelbergh