Jeugdbewegingen en immaterieel erfgoed
Dag van de Jeugdbeweging
Jeugdbewegingen erkend als immaterieel erfgoed
Maar daar blijft het niet bij, want dit jaar is er nóg een reden om trots te zijn. Sinds 1 juli zijn jeugdbewegingen in Vlaanderen officieel erkend als immaterieel erfgoed. Dat wil zeggen dat jeugdbewegingen werk zullen maken van het borgen van hun erfgoed. Met andere woorden: ze zetten zich in om de vele rituelen, tradities en praktijken die kenmerkend zijn voor jeugdbewegingen levend te houden en telkens weer door te geven aan nieuwe generaties. Denk aan jaarlijks op kamp gaan (met de hele of de eigen leeftijdsgroep), de overgangsrituelen, de liedjes die gezongen worden, de wekelijkse bijeenkomst op zaterdag of zondag, etc.
Met deze erkenning krijgen jeugdbewegingen de erkenning die ze verdienen. Ze zijn niet alleen plekken voor plezier en avontuur, maar ook gemeenschappen die bijdragen aan de sociale en persoonlijke ontwikkeling van jongeren. Waarden van solidariteit, inclusie, verantwoordelijkheid en engagement die in elke jeugdbeweging centraal staan, vormen een cruciaal onderdeel van dit culturele erfgoed. Door zich te laten erkennen als immaterieel erfgoed engageren jeugdbewegingen zich er dus toe om ook dat door te geven.
Ontdek de brochure 'Jeugdbewegingen en erfgoed'
Uw jeugdbeweging in de kijker op Erfgoeddag
Wil je het erfgoed van jeugdbewegingen actief bewaren en vieren? Erfgoeddag is een geknipt moment om samen te werken met lokale jeugdbewegingen en hun rijke geschiedenis onder de aandacht te brengen. Maar hoe begin je daaraan? Enkele manieren waarop je die samenwerking vorm kunt geven en de waarde van jeugdbewegingen kunt uitdragen:
-
Werk samen met de lokale jeugdbeweging: jeugdbewegingen zitten vol verhalen, rituelen en tradities die gekoesterd worden door hun leden. Door actief met hen samen te werken brengt u die geschiedenissen naar voren. Help hen bijvoorbeeld met het opzetten van een speelse activiteit over hun activiteiten en verleden. Zo bouw je niet alleen aan een krachtige erfgoedsamenwerking, maar zorg je ook voor een diepere verbinding tussen de jeugdbeweging en de lokale geschiedenis en gemeenschap.
-
Duik in hun archief: elke jeugdbeweging bewaart een schat aan documenten, foto’s en memorabilia die vaak in de loop der jaren verzameld zijn. Duik mee in dat archief en digitaliseer waardevolle stukken of stel ze tentoon, van oude kampfoto’s tot vlaggen en ledenlijsten. Het archiveren van deze stukken zorgt ervoor dat ze bewaard blijven en doorgegeven kunnen worden aan toekomstige generaties. Of bewandel het pad van de mondelinge geschiedenis en neem interviews af van (oud-)leiders en leden. Hun persoonlijke verhalen geven een unieke inkijk in hoe de jeugdbeweging door de jaren heen is geëvolueerd en welke impact ze heeft gehad op hun leven. Deze verhalen kan je vervolgens delen op Erfgoeddag.
-
Vier hun jubileum: is je lokale jeugdbeweging toe aan een jubileum? Dan is dit een perfecte gelegenheid om hun geschiedenis te vieren. Organiseer samen een feestelijk evenement dat zowel huidige als voormalige leden samenbrengt. Denk dan bv. aan een herdenkingsmoment met speeches, een tentoonstelling van historische objecten of een kampvuur waarbij oud-leden verhalen delen. Of maak een tijdslijn die de belangrijke momenten van de jeugdbeweging in kaart brengt, van de oprichting tot nu. Dit geeft bezoekers een overzicht van de impact en groei van de beweging door de jaren heen. Jubilea bieden een mooie kans om stil te staan bij de waarden van de jeugdbeweging en ze met trots aan de buitenwereld te tonen.
Door op Erfgoeddag samen te werken met jeugdbewegingen, help je mee om hun tradities en verhalen niet alleen te bewaren, maar ook nieuw leven in te blazen. Dit soort samenwerking laat zien hoe belangrijk jeugdbewegingen zijn als cultureel erfgoed en inspireert nieuwe generaties om deel te worden van dit waardevolle netwerk.
Meer info
Ben je benieuwd naar meer details over de Dag van de Jeugdbeweging, de erkenning van jeugdbewegingen als immaterieel erfgoed, of hoe u zelf aan de slag kunt gaan? Hieronder vindt u enkele handige links:
- Jeugdbewegingen in cijfers: lees de voorstelling van de verschillende jeugdbewegingen in het persdossier van Dag van de Jeugdbeweging.
- Dag van de Jeugdbeweging: voor een overzicht van activiteiten en festiviteiten bij u in de buurt, bezoek www.dagvandejeugdbeweging.be.
- Histories - Jeugdbewegingen en Erfgoed: ontdek hoe u de geschiedenis van uw lokale jeugdbeweging kunt vastleggen via histories.be/jeugdbewegingen-en-erfgoed.
- Immaterieel Erfgoed Vlaanderen: lees alles over de erkenning van jeugdbewegingen als immaterieel erfgoed op immaterieelerfgoed.be.
De meeste jeugdbewegingskoepels hebben op hun websites ook een ‘geschiedenis’-luik. Klik dus zeker eens door op deze websites:
Foto's: © Jan Van Bosstraeten, Dag van de Jeugdbeweging en Histories
