Midden juni dit jaar sloeg FARO de handen in elkaar met Stripgids, een van de betere stripinformatiebladen. Samen presenteerden we een uitgebreid focusdossier over de kansen, uitdagingen en bedreigingen van het striperfgoed. Een instelling die een vooraanstaande rol speelt in de uitstraling van het hedendaagse stripmedium is het atelier Beeldverhaal van LUCA-campus Sint-Lukas Brussel. Die bestaat dit jaar exact vijftien jaar. De enige stripopleiding van Vlaanderen leverde de afgelopen jaren grote namen af als Judith Van Istendael, Olivier Schrauwen en Simon Spruyt en gooide al meermaals hoge ogen op het internationaal stripfestival van Angoulême. Dit en andere verdiensten viert LUCA School of Arts drie dagen lang.

In het kader van het vijftienjarig bestaan van haar opleiding Beeldverhaal organiseert hogeschool LUCA School of Arts van 5 tot en met 7 november een reeks activiteiten. Op het programma staan onder meer een live window drawing met Ephameron (illustratrice Eva Cardon), een workshop risografie met Judith Van Istendael, een lezing over de lach met llah (illustratrice Inge Heremans) en een stripwandeling door het strip-walhalla dat Brussel is.

Van stripverhaal naar beeldverhaal

De opleiding werd in oktober 1998 op Sint-Lukas Brussel opgestart omdat er bij studenten een groeiende vraag naar was. In België bestonden er toen aan Franstalige kant al diverse kunsthogescholen met een stripopleiding, maar in het Nederlandstalige gebied was er geen enkele hogeschool die een uitgebouwde stripopleiding aanbood. Het atelier ‘Stripverhaal’ van Sint-Lukas Brussel richtte zich echter van bij het begin niet alleen op het klassieke stripverhaal maar ook op de digitale media.

Samen met de evolutie in het Vlaamse beeldverhaal maakte de opleiding sinds haar start een hele verandering door. Het atelier ‘Stripverhaal’ werd in 2008 omgedoopt tot het atelier ‘Beeldverhaal & Illustratie’. Hiermee werd er enerzijds meer ruimte gegeven aan beeld zonder tekst – illustratie kreeg een duidelijke plaats in het atelier – en werd er anderzijds meer aandacht besteed aan lange verhalen voor volwassenen – het fenomeen van de graphic novel drukte zijn stempel op het atelier.

Vandaag krijgen studenten een heel brede opleiding. “De stap van striptekenaar naar illustrator en terug is erg klein geworden,” zegt ateliercoördinator Johan Stuyck. “Onze studenten leren daarom persoonlijke verhalen vertellen door middel van het klassieke stripverhaal, de striproman, de cartoon, de illustratie, het boek, de blog, de game … Bij ons krijgen de studenten de kans om letterlijk uit de ‘hokjes’ te breken”.

Anno 2014 is het atelier ‘Beeldverhaal’ nog steeds uniek in het Nederlandstalige gebied. Nog altijd is het de enige opleiding die specifieke stripateliers combineert met specifieke theorievakken als Stripgeschiedenis en Stripanalyse. Met een master in graphic storytelling claimt ze bovendien een duidelijke plaats binnen het internationale onderwijslandschap.

Brussel is internationale mekka van de strip

Wat de opleiding van LUCA-campus Sint-Lukas Brussel zo uniek maakt in Vlaanderen is dat het atelier Beeldverhaal naast het tekentechnische aspect ook heel veel aandacht besteedt aan het narratieve. Het bijzondere profiel reikt echter verder dan Vlaanderen, omdat Brussel ook vandaag nog het mekka van het beeldverhaal is en een grote aantrekkingskracht uitoefent op jongeren uit heel de wereld die hun grafisch en narratief talent willen ontplooien. Vijftien jaar na de eerste lichting afgestudeerden werken dan ook vijfentwintig studenten uit zeven verschillende landen aan hun masterproef.

Alumni met naam en faam

De Brusselse stripopleiding leverde in haar korte bestaan al mooie lichtingen oud-studenten af. Stripauteurs als Olivier Schrauwen, Conz, Judith Van Istendael en Simon Spruyt lieten van zich horen. En ook recenter afgestudeerden als Frederik Vanden Stock, Shamisa Debroey, Michaël Olbrechts, Delphine Frantzen en Ben Gijsemans drukken hun stempel op het beeldverhaal in Vlaanderen. 

Enkele interessante weetjes

• Waar de opleiding bij de start vooral het mannelijke deel van het studentenpubliek aantrok, zijn er de laatste jaren meer jonge vrouwen dan jonge mannen.
• Door de internationale aantrekkingskracht van België als stripland, is de master voor de helft bevolkt door buitenlandse studenten.
• In 2004 trok de opleiding met de interactieve belevenistentoonstelling ‘École Sint Lukas de Bruxelles’ naar het stripfestival van Angoulême.
• In 2005 liet de opleiding van zich horen met het buurtproject BruXXXel wat resulteerde met een boekvoorstelling in een plaatselijk Brussels hoerenkot.

Meer info over het evenement vindt u op de Facebookpagina en op de feestprogramma-pagina's van de website. Info over de opleiding vindt u hier. Meer info vindt u ook in het persdossier.

Focusdossier

U kan het focusdossier in faro | tijdschrift over cultureel erfgoed (met o.a. bijdragen van Pascal Lefèvre, Aline Sax, Toon Horsten, Tine Anthoni, Jos van Waterschoot, Catherine Dardenne en Philippe Capart) nalezen via het Issuu-account van FARO.

Zopas verscheen trouwens in Brussel Deze Week een interview met Stripmuseum-directeur Willem Degraeve. "Als de Vlaamse regering het Vlaams erfgoed wil conserveren, kan ze bij ons terecht. Dit is een cruciaal moment. Als we nog lang wachten, zal er veel verloren gaan. Stripauteurs sterven en de erfgenamen delen hun passie niet altijd. De tekeningen komen op de markt, de prijzen kelderen en alles raakt versnipperd. Binnen twintig jaar kunnen we misschien geen expo rond Willy Vandersteen meer organiseren,” aldus Degraeve.

Afbeelding:
(c) Michaël Olbrechts, 'De allerlaatste tijger'