Podcasttip | Vrouwen van papier

Vrouwen van papier: podcast. Foto achtergrond: Brief geschreven door Anne Gadd aan Guido Gezelle. Geschreven op 30 december 1861. Collectie Openbare Bibliotheek Brugge, Guido Gezellearchief, 7225. Publiek domein via Wikimedia Commons

Nog tot 4 januari kan je in de Openbare Bibliotheek Brugge naar de tentoonstelling Vrouwen van Papier. 200 vrouwen, 200 verhalen, 600 brieven & Guido Gezelle. Die wordt geflankeerd door een klavertje vier dat bestaat uit een publicatie, stadswandelingen, workshops én een schitterende podcast.

We berichtten op deze website al eerder over dit project. Savina, Cordelia, Jemima, Kate, Lucy ... het zijn maar een paar van de meer dan tweehonderd vrouwen die brieven schreven naar Guido Gezelle (1830-1899). Hun zeshonderd brieven maken vandaag deel uit van de omvangrijke brievencollectie die in het Gezellearchief van de Openbare Bibliotheek Brugge wordt bewaard en onderzocht. Ondanks dat volume bleven Gezelles vrouwelijke correspondenten doorheen de geschiedenis grotendeels onbelicht. Vrouwen van papier wil daarin verandering brengen. 

In het publieksaanbod blinkt zoals gezegd ook een podcast. Een mooie inleiding op de tentoonstelling, al kan je de aflevering ook gewoon op zichzelf beluisteren.

In de podcast vertellen drie hedendaagse auteurs over evenveel vrouwen die met Gezelle correspondeerden. Brieffragmenten worden vervlochten met de blik van de drie hedendaagse schrijfsters op Gezelles tijd. Ze vragen zich onder meer af welke band de briefschrijfsters met de priester-dichter hadden. Wat hun maatschappelijke positie was, en welke actuele thema’s in de brieven passeren. Ook stellen ze zichzelf de vraag hoe zij zich zouden gedragen in die tijd en omstandigheden. Om kort te gaan: er valt veel te leren uit de briefwisseling van toen.

Dymphna Gezelle (= Zuster Wilfina), rechtstaand met brevier naast tafel met kruisbeeld. Openbare Bibliotheek Brugge, Guido Gezellearchief, 8902 F. Publiek domein via Wikimedia Commons

De drie auteurs zijn Gaea Schoeters, Nele Van den Broeck en Iduna Paalman. Zij selecteerden elk één vrouw die destijds met Gezelle correspondeerde en maakten op basis van die briefwisseling een nieuw werk: notities voor een manifest, een brief, een gedicht. Ook lezen ze voor uit de brieven, en voorzien ze ze van commentaar.

Schik

Wie een beetje thuis is in de podcastwereld kent ongetwijfeld Bob, Geen kleine man en De erfenis van AudioCollectief SCHIK. Deze meermaals bekroonde podcastmakers staan ook nu in voor de productie. 

“De brieven zelf worden in de podcast heel tastbaar gemaakt”, vertelt Siona Houthuys van SCHIK. “Omdat er zoveel brieven bewaard zijn, geven ze een goed beeld van het leven toen. Ik kreeg kippenvel toen Nele de brieven van de zus van Gezelle voorlas. Ik hoorde echt de stem van die vrouw, die al zoveel jaren weg is en nu ineens tot leven kwam. Het was niet de oorspronkelijke bedoeling, maar de podcast is dus ook een ode geworden aan de verloren kunst van het briefschrijven.”

Ons oordeel?

Combineer sterke content met metier, en je krijgt een podcast als deze, die bijzonder goed in het oor ligt. AudioCollectief SCHIK staat bekend voor zijn gelaagde, intelligente storytelling. Ook nu weer geniet je als luisteraar van een fijne opbouw met menselijke verhalen.

Op de hele productie valt niets op aan te merken, wel integendeel. Met scherpe inzichten en humor roepen Gaea Schoeters, Nele Van den Broeck en Iduna Paalman Gezelle en zijn tijd op. Jammer is wel dat er slechts één aflevering van 25 minuten is: deze eerste worp doet vermoeden dat er nog véél meer te vertellen valt; allicht speelden budgettaire beperkingen een rol. Want wie artikels in de media over podcasting leest, weet: koken kost geld. En zoals elke middenstander weet: la qualité se paie.

Beluister de podcast via https://gezelle.be/podcast, Spotify en Apple Podcasts.

Welkom trouwens op de tweede bijeenkomst van de FARO Podcast Club, op donderdag 9 januari. Gratis en voor niets analyseren we samen een aflevering van de podcast Water & Land. Alle info vind je via de FARO-kalender

Foto cover, achtergrond: Brief geschreven door Anne Gadd aan Guido Gezelle. Geschreven op 30 december 1861. Collectie Openbare Bibliotheek Brugge, Guido Gezellearchief, 7225. Publiek domein via Wikimedia Commons / Dymphna Gezelle (= Zuster Wilfina), rechtstaand met brevier naast tafel met kruisbeeld. Openbare Bibliotheek Brugge, Guido Gezellearchief, 8902 F. Publiek domein via Wikimedia Commons

Roel Daenen