Erfgoedgemeenschappen van elementen die opgenomen zijn op de Inventaris voor Immaterieel Cultureel Erfgoed Vlaanderen dienen jaarlijks voor 15 november een voortgangsrapport over hun borgingspraktijk in. Vanaf dit jaar gebeurt dit via het interactieve platform www.immaterieelerfgoed.be, zodat de voortgangsrapporten meteen ook toegankelijk zijn voor alle belanghebbenden en geïnteresseerden.

Op die manier nemen de dragers van elementen die opgenomen zijn op de Inventaris Vlaanderen hun voorbeeldrol op in Vlaanderen: ze delen hun praktijkervaring en tonen hoe ze als erfgoedgemeenschap inspelen op noden voor de borging van hun immaterieel erfgoed. Op zaterdag 14 september vond bij FARO in Brussel een infomoment plaats over deze nieuwe procedure van voortgangsrapportering.

Dynamisch platform

De Inventaris Vlaanderen voor Immaterieel Cultureel Erfgoed is een dynamisch gegeven waarmee de Vlaamse Gemeenschap ernaar streeft om voorbeeldpraktijken op het vlak van de omgang met immaterieel cultureel erfgoed in de kijker te zetten. Het is dan ook van belang dat er een werkinstrument aangereikt wordt waarmee de betrokken cultureel-erfgoedgemeenschappen, ofwel de dragers van de elementen, de dynamiek, de transmissie en de vele facetten van het borgingsproces kunnen documenteren en deelbaar maken voor anderen.

Het aanbieden van dergelijke instrumenten is een onderdeel van de faciliterende rol die de Vlaamse Gemeenschap opneemt in het ontwikkelen van een kwalitatief langetermijnbeleid op het vlak van immaterieel cultureel erfgoed. Om deze stap ook in de praktijk te brengen, voorziet het Reglement ‘Inventaris Vlaanderen voor Immaterieel Cultureel Erfgoed (2013)’ dat het inhoudelijk documenteren van de borging digitaal verloopt via het platform. De rapportering wordt geformaliseerd via een officieel document dat uiterlijk op 15 november 2013 ingediend wordt.

Om de vernieuwde manier van rapporteren overzichtelijk te maken, werd een stapsgewijze handleiding opgemaakt, die tijdens het infomoment werd toegelicht. Nadruk lag hierbij op het eerste onderdeel: het inhoudelijk rapporteren via de databank, dat ook de grootste verandering inhoudt. Aansluitend maakte een hands-onworkshop de aanwezigen wegwijs in de databank.

Werkwijze

Hoe gaan erfgoedgemeenschappen van een element op de Inventaris Vlaanderen nu te werk voor deze inhoudelijke voortgangrapportering?

In wezen komt de gevraagde rapportering neer op het up-to-date houden in de databank van de informatie over het immaterieel erfgoedelement zelf en (vooral) over de borgingspraktijk. In eerste instantie verifieert een erfgoedgemeenschap in de databank de informatie over het element, de organisatie(s) en erfgoedgemeenschap, en corrigeert of vult deze aan waar nodig.

In tweede instantie actualiseert de erfgoedgemeenschap de informatie over haar borgingsmaatregelen. Nieuw hierbij is de gestructureerde aanpak van dit deel van de rapportering. De vermelde soorten borgingsacties in de UNESCO-Conventie voor het Borgen van Immaterieel Cultureel Erfgoed werden geïntegreerd binnen het platform. In navolging hiervan wordt aan erfgoedgemeenschappen gevraagd om deze opdeling ook over te nemen in hun rapportering. Borgingsacties die sinds de laatste rapportering of sinds de aanvraag tot opname op de Inventaris werden uitgevoerd of opgestart en de geplande acties voor het eerstkomende jaar worden aangemeld. Dit gebeurt gebundeld per type borgingsmaatregel: inventarisatie, onderzoek, communicatie & sensibilisering, overdracht of herlanceren.

De ingevoerde rapportering zal publiek zichtbaar zijn op www.immaterieelerfgoed.be en wordt ook voorgelegd aan de Expertencommissie Immaterieel Cultureel Erfgoed. De commissie formuleert, indien van toepassing, werkpunten of suggesties voor de toekomstige borging van het element.

Meer informatie over de nieuwe rapporteringsprocedure, de presentaties van de infosessie en het rapporteringsformulier staan online op het interactieve platform www.immaterieelerfgoed.be (rubriek Nieuws / Inventaris Vlaanderen).

Meer informatie

•  Inventaris Vlaanderen & beleid: Hans van der Linden (agentschap Kunsten en Erfgoed),hans.vanderlinden@cjsm.vlaanderen.be, +32 (0)2 553 69 38
• Platform immaterieel erfgoed: Ellen Janssens (tapis plein vzw), info@immaterieelerfgoed.be, +32 (0)50 68 37 94