In opdracht van het 'Committee on Culture and Education'  van het Europees Parlement werd een serie onderzoeken afgerond en gepresenteerd over cultuur en vluchtelingen. Drie onderzoeksrapporten maken een analyse van de vluchtelingenproblematiek en presenteren aanbevelingen over hoe hierop in te spelen.

Een eerste onderzoek neemt het huidige programma (2014-2020) van de Europese Unie onder de loep dat ondersteuning mogelijk maakt voor projecten van cultuurorganisaties samen met vluchtelingen. De resultaten bieden een inzicht in enkele ondersteunde projecten, geven feedback en kijken vooruit naar het toekomstige EU-programma na 2020.

Geconstateerde bezorgdheden waren onder andere de nood aan empowerment van vluchtelingen. "Een betere inclusie en dialoog met vluchtelingen vanaf het begin van de projecten zou beter zijn, rekening houdende zowel met hun individuele als collectieve noden", schrijven de onderzoekers. Projecten zouden verder ook meer kunnen inzetten op een gastvrije beeldvorming die leidt tot meer begrip en empathie voor vluchtelingen. Daarnaast zouden initiatieven ook meer hun ervaringen moeten delen, zowel de positieve als negatieve effecten. Projecten worden vaak ingediend door grote organisaties of samenwerkingsverbanden. Ook kleinere organisaties zouden meer toegang moeten krijgen tot ondersteuning. En ten slotte is het meer realistisch mocht de horizon van Europese projecten zich ook uitspreiden tot andere relevante landen, zoals het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

Het tweede rapport gaat dieper in op de gerealiseerde projecten zelf en de gehanteerde methodologieën, gaande van top-downprojecten tot meer dialoog en cocreatie. Verder beschrijven de onderzoeken welke impact de projecten hebben gehad en welke leerprocessen ze hebben opgeleverd voor de cultuurorganisaties. Denk hier bijvoorbeeld aan bijdragen aan de 'civil society' en aan empowerment van vluchtelingen. 

Ten slotte wordt in het verlengde van het tweede rapport aan de hand van verschillende voorbeelden verkend welke theoretische basis er bestaat. Eveneens wordt belicht welke impact projecten hebben bij het nemen van een ethisch engagement, voor esthetisch belang en het maatschappelijk welzijn.

Foto: Mike Herbst, CC BY-NC 2.0