Op 20 juni is het Wereldvluchtelingendag. Over de hele wereld staan we stil bij de kracht en veerkracht van mensen die hun thuis hebben moeten verlaten. Het is een moment van solidariteit, waarop organisaties en initiatieven zich inzetten voor een wereld waarin vluchtelingen welkom zijn.

Ook cultureel erfgoed vertelt verhalen van vlucht, zowel uit als naar Vlaanderen en Brussel. Deze geschiedenis raakt aan de actualiteit: vluchten is van alle tijden. Het thema nodigt uit tot reflectie en raakt ons allemaal.

We lichten graag twee initiatieven uit die het thema ‘vluchten’ op een inspirerende manier belichten.

Podcast ‘Altijd Onderweg’ van het Red Star Line Museum

Het Red Star Line Museum lanceert de de nieuwe podcastreeks Altijd Onderweg, in samenwerking met Het Geluidshuis en Anke Van Meer. In deze reeks hoor je zes hedendaagse en één historisch vluchtverhaal. Vaak wordt er over vluchtelingen gesproken − in het dagelijkse leven, in de media, in de politiek − maar zelden mét hen. Deze podcastreeks geeft hen zelf het woord.

Vertrekkend vanuit het historische verhaal van de Europese emigratie via Antwerpen naar Amerika, zet het Red Star Line Museum aan tot reflectie en dialoog over migratie vroeger, nu en in de toekomst. Vandaag zijn er wereldwijd miljoenen mensen op de vlucht, maar migratie is van alle tijden. Altijd Onderweg is een podcast over mensen die hun thuis moesten achterlaten op zoek naar veiligheid.

Het verhaal van Ita en Morris Moel

De rode draad in de podcast is het verhaal van Ita en Morris Moel, twee Joodse kinderen uit Oekraïne. In de zomer van 1922 proberen ze te ontsnappen aan het geweld in hun thuisland en vertrekken ze naar hun vader in Amerika. Hun tocht voert hen door een door oorlog verwoest Europa naar Antwerpen, waar ze hopen een schip van de Red Star Line te nemen. Maar hun overtocht verloopt niet zonder tegenslagen.

Honderd jaar later blijft hun verhaal herkenbaar. Ook vandaag trekken mensen de wereld rond op zoek naar een veilige nieuwe thuis. Fatima uit Afghanistan, Noor uit Syrië, Ivanna uit Venezuela, Fatima uit Soedan, Manar uit Saoedi-Arabië en Yousuf uit Gaza delen in deze podcast hun eigen moedige verhaal.

De zes hedendaagse migratieverhalen zijn heel uiteenlopend. We horen mensen uit verschillende herkomstlanden, van verschillende leeftijden en gender. Hun persoonlijke verhalen over verlies en hoop laten zien hoe krachtig mensen zijn, zelfs in moeilijke tijden. Elke aflevering focust op één thema, dat verbonden wordt met het historische verhaal van de familie Moel en een hedendaagse tegenhanger. De zes thema’s zijn: vertrek, vlucht, wachten, aankomst en ontvangst, opbouwen en heimwee.

Praktisch

• Vanaf 20 juni kan je de podcast beluisteren via VRT MAX. In het museum is er een luisterhoek waar je fragmenten kan beluisteren. De trailer bekijk je hier.
• Ter gelegenheid van de podcast lanceert het Red Star Line Museum themarondleidingen over de familie Moel in de vaste collectie. Meer informatie vind je op de website van het museum.  

In Flanders Fields Museum zoekt Belgische vluchtverhalen van de Eerste Wereldoorlog

Tijdens de Eerste Wereldoorlog vluchtten zo'n anderhalf miljoen Belgen voor het oorlogsgeweld − bijna een kwart van de toenmalige bevolking. Velen vonden tijdelijk onderdak in Frankrijk, Groot-Brittannië of Nederland. Duizenden anderen werden onder dwang geëvacueerd omdat hun woonplaats te gevaarlijk werd. 

Het In Flanders Fields Museum is ervan overtuigd dat bijna elke Belgische familie sporen draagt van die geschiedenis. Daarom lanceert het museum een publieke oproep om die familieverhalen met hen te delen. In het najaar opent de expo Ontheemd. De Belgische vluchtelingen van de Eerste Wereldoorlog.