Hoe ga je aan de slag met een artistieke nalatenschap?

De kinderen van Philippe Vandenberg in zijn atelier in Molenbeek © Joke Floreal

Dat ontdek je in Aanbevelingen in de omgang met artistieke nalatenschappen. Een leertraject met 25 pilootprojecten. De online inspiratiegids werd ontwikkeld door het Departement Cultuur, Jeugd en Media samen met FARO en Kunstenpunt tijdens het traject Kunstenerfgoed.

Beleidstraject kunstenerfgoed

Onder ‘kunstenerfgoed’ verstaan we alle sporen die een kunstenaar achterlaat: het bewaren van en omgaan met archieven, collecties en artistieke praktijken van hedendaagse kunstenaars en kunstorganisaties in Vlaanderen. 

Kunstenerfgoed kwam de laatste jaren bijzonder onder de aandacht, omdat een eerste generatie hedendaagse kunstenaars hun oeuvre afsloten. Wat met hun artistieke nalatenschap? Het Vlaamse cultuurbeleid focuste vooral op archiefzorg, terwijl een bredere aanpak nodig is.

Daarom startte de Vlaamse minister van Cultuur in 2023 een traject rond kunstenerfgoed. Daarmee konden kunstenaars, kunstenorganisaties en erfgenamen projectsubsidies aanvragen voor de omgang met een nalatenschap. Zo subsidieerde de Vlaamse overheid 25 pilootprojecten uit allerlei kunstdisciplines.

Het doel van deze pilootprojecten was kennis opbouwen en delen met de cultuursector.

  • Het Departement CJM, FARO en Kunstenpunt organiseerden intervisiemomenten voor de pilootprojecten. Daarin konden ze vragen en tips met elkaar uitwisselen en experten ontmoeten.
  • Daarnaast werden er interviews afgenomen en ervaringen gedocumenteerd.
  • De belangrijkste resultaten zijn samengebracht in een digitale publicatie.

Publicatie

De inspiratiegids werd op 20 maart 2025 voorgesteld tijdens de drukbezochte Ontmoetingsdag Kunstenerfgoed. Je vindt er ervaringen uit de pilootprojecten en concrete aanbevelingen en tips over:

  • inventarisatie van een nalatenschap: het belang van het systematisch in kaart brengen van alle onderdelen van een nalatenschap.
  • immateriële aspecten: aandacht voor niet-tastbare elementen, zoals kennis, verhalen en context die essentieel zijn voor het begrijpen van het werk.
  • beheer van een nalatenschap: strategieën voor het duurzaam bewaren van een nalatenschap.
  • delen met het publiek: mogelijkheden om een nalatenschap toegankelijk te maken en te presenteren aan een breder publiek.
  • ondersteuning bij zorg: beschikbare hulp en middelen voor beheerders van een nalatenschap.

Ontdek het zelf in de online inspiratiegids Aanbevelingen in de omgang met artistieke nalatenschappen. Een leertraject met 25 pilootprojecten.

Printscreen online inspiratiegids

Afbeeldingen: De kinderen van Philippe Vandenberg in zijn atelier in Molenbeek © Joke Floreal / Printscreen online inpsiratiegids

Jelena Dobbels