Uit de praktijk: erfgoed, welzijn en psychisch welbevinden in het Huis van de Stad (Ieper)

Enkele weken geleden kon u op onze website al lezen over ‘Van Stadhuis naar Huis van de Stad’. In dit participatieproject wil de stad Ieper de bevolking laten meedenken over de invulling van een nieuw stadsmuseum. Op 30 juni 2016 organiseerde dit museum met het Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart een bijzonder publieksmoment. Dat stond in het teken van welzijn en psychisch welbevinden.

Een goed gevoel

Hoe willen inwoners van Ieper hun stad aan toekomstige bezoekers voorstellen? Dat is de centrale vraag in het participatieproject 'Van Stadhuis naar Huis van de Stad'. Om de Ieperlingen te inspireren, loopt in 2016 een tijdelijke historische tentoonstelling in het stadhuis. Daarnaast organiseert het museum nog allerhande activiteiten over negen thema’s die verband houden met het Ieperse verleden. Een van die thema’s is 'welzijn' en vertrekt van de vraag: “wat geeft de Ieperling een goed gevoel?”. Ook dit thema heeft een link met het verleden. Sinds 1900 staat in Ieper het Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart. Niet alleen is dit ziekenhuis een begrip in Ieper, de geschiedenis ervan is ook nauw verweven met die van de stad.

Brief aan de Ieperling

Om de bevolking te sensibiliseren rond dit welzijnsthema, startte het museum een samenwerking met het psychiatrisch ziekenhuis. Samen organiseerden zij op 30 juni een publieksmoment dat in het teken stond van psychisch welbevinden. Enkele moedige mensen stelden zich kwetsbaar op en brachten een zelfgeschreven ‘brief aan de Ieperling’. Daarin hadden ze het over wat hen overkwam, beter maakt en een goed gevoel geeft in Ieper. Het waren allemaal (ex)-patiënten, of personeelsleden van het Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart.

De avond startte meteen met een verrassing. Een jonge patiënt voelde er niet veel voor om een brief voor te lezen. Hij wou dit liever in zijn ‘eigen taal’ doen en had een rapnummer geschreven. Hij bracht dit samen met zijn begeleidster. “Een erg moedige manier om het diepste van jezelf met ruim 100 man te delen”, zo getuigde museumcoördinator Sandrin Coorevits nadien. “Achteraf gaven de patiënten nog een miniconcert, ook voor ons een aangename verrassing en een mooie afsluiter van een avond die bij iedereen toch ‘in de kleren’ bleef hangen”.

Geweldig en gewild

In het kader van de projectoproep 'Geweldig en Gewild', had ik enkele weken geleden een interview met een van de vrijwilligers die betrokken is bij dit specifieke project. Regine kreeg twee jaar geleden een burn-out, gevolgd door een depressie. Zij is nu anderhalf jaar patiëntie in het Heilig Hart Ziekenhuis. Zij hielp als vrijwilliger mee bij de voorbereiding van de avond, maar was ook een van de patiënten die een brief voorlas. Tijdens ons gesprek vroeg ik haar waarom zij meewerkte aan dit project en als psychiatrisch patiënte naar buiten wilde komen op zo’n publieksmoment. “Ik heb niet meteen toegehapt”, zo vertelde Regine toen, “want er rust nog altijd een taboe op de psychiatrie. Maar uiteindelijk heeft net dat taboe mij gemotiveerd om als vrijwilliger mee te werken aan dit project. Ik vind het belangrijk dat mensen een beter beeld krijgen van de psychiatrie. Misschien zullen zij dan gemakkelijker zelf de stap zetten als het nodig blijkt. Bovendien wil ik met mijn verhaal bijdragen aan het welzijn van de Ieperlingen. Ik wil hen laten beseffen dat ze het zo goed hebben …”

Vervolg

Voor de initiatiefnemers was de avond een succes. De bewoners, begeleiders en museumedewerkers waren tevreden en de zaal zat bomvol. Dit deed het museum en het psychiatrisch ziekenhuis de avond zelf nog beslissen om in het najaar een nieuwe sessie in te richten. Tegelijk creëerden zij plannen voor de volgende Erfgoeddag, die in het teken staat van zorg. Sandrin licht alvast een tipje van de sluier op: “Het Huis van de Stad wil op Erfgoeddag graag een tegenbezoek brengen aan het Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart. We willen er het resultaat tonen van onze bevraging ‘Wat geeft je een goed gevoel in Ieper’. In samenwerking met het Stadsarchief Ieper kunnen we hier opnieuw een historisch luik aan koppelen”. Wordt dus vervolgd …

Foto’s van de avond kunt u vinden via www.huisvandestad.be/oe-is-t-in-ieper of op Facebook.

Gregory Vercauteren